Program GEKON – Generator Koncepcji Ekologicznych
Gekon – Generator Koncepcji Ekologicznych, to pierwszy w Polsce program branżowy w dziedzinie działań proekologicznych wspólnie przygotowany i realizowany przez dwie instytucje: Narodowe Centrum Badań i Rozwoju i Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Program wspiera projekty z sektora prywatnego nakierowane na przeprowadzenie badań naukowych i prac rozwojowych, a następnie na wdrożenie powstałych w ich wyniku innowacyjnych technologii proekologicznych.
Program wychodzi naprzeciw wyzwaniom określonym w unijnej strategii Europa 2020 i Średniookresowej Strategii Rozwoju Kraju Polska 2020.
Dlaczego NCBiR i NFOŚiGW zdecydowały się wspólnie zaangażować w Program?
Innowacyjność, w dużej mierze determinowana prowadzeniem badań i prac rozwojowych a następnie ich wdrażaniem, to jeden z czynników zasadniczo wpływających na poziom konkurencyjności gospodarki. Motywuje przedsiębiorców do ciągłego poszukiwania i wykorzystywania w praktyce badań naukowych, prac rozwojowych, nowych koncepcji pomysłów, wynalazków. Pomaga to uzyskać przewagę konkurencyjną w gospodarce na rynku europejskim i globalnym. W skali europejskiej Polska plasuje się na 22 pozycji spośród 27 państw Unii pod względem innowacyjności. Liderami są państwa skandynawskie i Niemcy. Polska należy do grupy umiarkowanych innowatorów. Z tego też powodu należy podjąć starania mające na celu dofinansowywanie działalności badawczej, rozwojowej i wdrożeniowej nowoczesnych technologii. Niepokojąco słabe są wyniki Polski w zakresie ilości przedsiębiorstw innowacyjnych, współpracy nauki z biznesem oraz komercjalizacji wyników prac badawczo-rozwojowych. Od 2008 r. znacząco spada ilość małych i średnich przedsiębiorstw inwestujących w B+R, jak również ilość przedsięwzięć finansowanych ze źródeł venture capital, umożliwiających realizację inwestycji wysokiego ryzyka, w tym w szczególności przedsięwzięć innowacyjnych. Dodatkowo alarmującym wnioskiem raportu, jest stagnacja w poziomie wydatków B+R przedsiębiorstw.
Według Ministerstwa Gospodarki największą barierą dla rozwoju innowacyjności polskich przedsiębiorstw są wysokie koszty prowadzenia badań naukowych, zbyt niski poziom zaangażowania środków, wysoki poziom ryzyka występującego w tego typu działaniach, brak chęci przy udzielaniu kredytów przez banki, brak funduszy kapitału wysokiego ryzyka inwestujących w małe projekty, które w wielu krajach stanowią bardzo ważny instrument wdrażania B+R. Kolejne bariery to zbyt duże ryzyko związane z wdrożeniem innowacji.
Wprowadzenie nowoczesnych technologii proekologicznych powinno także przyczynić się do poprawy jakości środowiska naturalnego, rozwijania się gospodarki zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju. Przyczyni się również w wypełnianiu przez Polskę norm środowiskowych oraz zobowiązań wobec Unii Europejskiej (pakiet klimatyczny 3×20) Ponadto nowoczesne technologie środowiskowe mają olbrzymi potencjał pozwalający na zwiększenie innowacyjności polskiej gospodarki i umożliwienie polskim przedsiębiorstwom zdobycia silnej pozycji w niezwykle perspektywicznej i istotnej gałęzi gospodarki jak wytwarzanie energii z czystych źródeł oraz ochrona środowiska naturalnego.
Obszary tematyczne wspierane w ramach Programu Gekon
- Środowiskowe aspekty pozyskiwania gazu niekonwencjonalnego
- Efektywność energetyczna i magazynowanie energii
- Ochrona i racjonalizacja wykorzystania wód
- Pozyskiwanie energii z czystych źródeł
- Nowatorskie metody otrzymywania paliw, energii i materiałów z odpadów oraz recyklingu odpadów
Dofinansowany w ramach Programu Gekon projekt
Ośrodka Badawczo Rozwojowego NEMO Sp. z o.o. pt.
„Nowatorska produkcja energii w biogazowni poprzez utylizację pomiotu drobiowego z zamianą substratu roślinnego na algi”
realizowany był w okresie od 1 lutego 2015 r. do 31 marca 2016r.
Cele Projektu
Celem projektu było wypracowanie innowacyjnej technologii produkcji energii z pomiotu kurzego i ko-substratów w biogazowi rolniczej. Badania dotyczyły doboru optymalnego ko-substratu w zależności od ilorazu substancji organicznych do azotu we wsadzie do reaktorów.
Szczegółowymi celami projektu było zdobycie wiedzy na temat:
- wykorzystania pomiotu w biogazowniach,
- zastosowania odpadów szklarniowych, podłoża popieczarkowego i innych rolniczych, jako tanich ko-substratów,
- możliwości zastosowania alg, jako biopaliwa III generacji.
Długofalowym celem projektu jest poprawa kondycji biogazowni, w wyniku zastosowania innowacyjnej technologii wykorzystującej tanie substraty.
Zadania w projekcie
W ramach projektu stworzone zostało profesjonalne laboratorium badawcze wyposażone w nowoczesną aparaturę i urządzenia badawcze. Zatrudniono także wysokiej klasy specjalistów (w tym naukowców Uniwersytetu Zielonogórskiego oraz Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu) tworzących zespół badawczy projektu.
W utworzonym na potrzeby projektu laboratorium przeprowadzono:
- badanie procesu fermentacji podmiotu kurzego i kosubstratów oraz określono możliwości zagospodarowania pulpy pofermentacyjnej – skala ćwierć techniczna
- badania efektywności wytwarzania i zastosowania alg jako substratu dla biogazowni – skala półtechniczna i techniczna
Ponadto podmiotom zewnętrznym zlecono wykonanie:
- badanie procesu fermentacji podmiotu kurzego i kosubstratów oraz określenie możliwości zagospodarowania pulpy pofermentacyjnej – skala techniczna
- badania efektywności wytwarzania alg jako kosubstratu dla biogazowni – skala ćwierćtechniczna
- usługi doradczej w zakresie nadzoru nad transferem wyników badań uzyskanych w skalach ćwierćtechnicznych i półtechnicznych do technicznych, z odniesieniem do istniejących rozwiązań technologicznych
- analizy efektywności energetycznej i ekonomicznej procesu fermentacji pomiotu kurzego z wybranymi kosubstratami
Wyniki badań
Wyniki przeprowadzonych w ramach projektu badań będą podstawą wdrożenia technologii w planowanej do budowy wzorcowej biogazowni – w fazie wdrożeniowej projektu planowanej na lata 2016-2017
Konferencja podsumowująca projekt
W dniu 31.03.2016r. w Zielonogórskiej Palmiarni odbyła się konferencja naukowo-techniczna podsumowująca projekt pt. „Nowatorska produkcja energii w biogazowni poprzez utylizację pomiotu drobiowego z zamianą substratu roślinnego na algi” dofinansowanego przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju oraz Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w ramach programu GEKON – Generator Koncepcji Ekologicznych. Projekt był realizowany przez Ośrodek Badawczo Rozwojowy Nemo Sp. z o.o.
Konferencja cieszyła się sporym zainteresowaniem środowisk: naukowych, gospodarczych i samorządowych zarówno z kraju jak i z zagranicy. Wśród przybyłych gości byli m.in. reprezentanci: Instytutu Maszyn Przepływowych Polskiej Akademii Nauk z Gdańska, Polskiej Izby Gospodarczej „Ekorozwój”, Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, czy Uniwersytetu Zielonogórskiego.
Konferencja składała się z dwóch sesji referatowych, w których poszczególni prelegenci poruszali tematykę związaną z branżą biogazowni w Polsce i na świecie, nowinkami technologicznymi jak i przestawiali wyniki badań przeprowadzonych w ramach projektu. Na zakończenie każdej sesji referatowej miały miejsce ciekawe dyskusję, w których aktywnie brali udział zgromadzeni na konferencji.
Uczestnicy konferencji jednomyślnie podkreślali, iż tematyka podjęta w projekcie przez Ośrodek Badawczo Rozwojowy Nemo jest bardzo istotna z punktu widzenia rozwoju sektora biogazowni w Polsce jak i bezpieczeństwa energetycznego kraju.
Poniżej przedstawiamy Państwu (do pobrania) wszystkie referaty wygłaszane podczas konferencji (zapis pełnej relacji z konferencji znajdą Państwo w zakładce: Aktualności):
Biogazownia III generacji – M. Michalak Dynamic Biogas
Fermentacja metanowa – prof. Z. Sadecka
Laboratorium powstałe w ramach projektu -mgr inż. A. Konkol
Potencjał metanowy wybranych substratów – dr M. Suchowska-Kisielewicz
Produkcja alg jako substratu do ko-fermentacji -mgr inż. Andrzej Lewicki
Produkcja biogazu w skali technicznej – mgr inż. D. Bocheński
Produkcja biogazu z pomiotu drobiowego i ko-substratów – prof. Z. Sadecka
Projekt OBR Nemo w ramach Programu GEKON – mgr A. Chudy
Stan obecny i perspektywy rozwoju technologii biogazowych – prof. J. Dach
Uprawy energetyczne vs bioodpady – dr D. Janczak
Przedstawiamy również publikację prezentujące wyniki badań przeprowadzonych w ramach projektu:
1. Zofia Sadecka, Monika Suchowska-Kisielewicz: Możliwość wykorzystania substratów organicznych w procesie fermentacji. Został przyjęty do druku w Roczniku Ochrona Środowiska (Annual Set The Environment Protection), Volume 18, Year 2016.
Pub.1. Możliwość wykorzystania substratów organicznych w procesie(…)_
2. Zofia Sadecka, Monika Suchowska-Kisielewicz: Ko-fermentacja pomiotu kurzego. Został przyjęty do druku w Roczniku Ochrona Środowiska (Annual Set The Environment Protection), Volume 18, Year 2016.
Pub.2. Ko-fermentacja pomiotu kurzego
3. Zofia Sadecka, Monika Suchowska-Kisielewicz: Assessment of susceptibility of substrates on biochemical degradation using AT4 and BMP tests. Został przyjęty do druku w Environmental Protection Engineering, Vol.43, No.4, 2017.
Pub.3. Assessment of susceptibility(…)
4. Andrzej Lewicki, Artur Bugała, Hanna Piekarska-Boniecka, Aleksandra Lewicka, Piotr Boniecki, Marta Cieślik. Optimization of the selection process of the co-substrates for chicken manure fermentation using neural modeling. Referat wygłoszony na konferencji w Singapurze i wydrukowany: MATEC Web of Conferences 60, 04007 (2016) ICCBS 2016; DOI: 10.1051/matecconf/20166004007.
5.Przemysław Piotr Olejnik, Andrzej Lewicki, Piotr Boniecki, Aleksandra Lewicka, Damian Janczak, Wojciech Czekała. Influence of carbon dioxide, temperature, medium kind and light intensity on the growth of algae Chlamydomonas reinhardtii and Scenedesmus obliquus. Referat wygłoszony na konferencji w Singapurze i wydrukowany: MATEC Web of Conferences 60, 04006 (2016) ICCBS 2016; DOI: 10.1051/ matecconf/20166004006.
Fotorelacja z konferencji poniżej:
